De lingo

4 april 2008 7:59 uur.

Zo, weer een verslag. Het wordt steeds moeilijker om volgordes aan te houden. De werkzaamheden aan de school, de load shedding, nieuwe ontwikkelingen en Phukang kosten steeds meer tijd.
Als eerste ! Lami is herdoopt in Guhar. Je spreekt de G van Guhar uit als de Engelse G van Go of de G van Good. Guhar staat voor “Help” en is Nepali. Inmiddels is er Guhar.org geregistreerd en er gaat aan de website worden gewerkt. Eerst moet de Phukang site af, dan het Heart of Bhaktapur dus druk, druk, druk.

In tegenstelling tot mijn eerdere verslag worden de assen van de chariot niet met een rasp maar met een soort van beitelbijl glad en rond gemaakt.
Ik stond weer eens met mijn neus op die ambachtslieden en toen zag ik het. Ook de borgpen van de grote houten wielen wordt op die manier in model gehakt. Zo, speciaal voor Kees, een serie houtbewerken erbij.

De spanningen steigen per dag. Op 10 april worden er verkiezingen gehouden. De ene geluidswagen na de andere rijd door de stad. De MAOisten zijn het ergst. Uitspraak van de leider van de MAOisten, “Als we de verkiezingen winnen zijn we het er mee eens maar als we de verkiezingen verliezen zullen we dat niet accepteren en opnieuw naar de wapens grijpen.” Zo, daar kunnen we het mee doen.
De laatste dagen zijn er opvallend veel politie en ME mannen op de been.Het gekke is dat 10 april 3 dagen voor het Nepalese nieuwjaar is. Een absurte datum. In Bhaktapur is men met de voorbereidingen van het Bisket Jatra bezig. Een van de 2 belangrijkste festivals in Bhaktapur. Het start 9 april met het befaamde / beruchte chariotpulling en duurt tot 18 april. Op 13 april is het Nepali nieuwjaar. Tot overmaat van ramp heeft de regering 5 dagen “hollyday’s “ afgekondigd. Te starten op 7 april en eindigend op 11 april. Da’s leuk, want 12 april is zaterdag = hollyday, 13 is nieuwjaar = hollyday en 14 is het huppeldepup Rami, een groot Hindu feest = hollyday. Met een beetje geluk hebben we dus 8 dagen van Nationale vrije dagen, ik ben benieuwd hoe dat afloopt. Hebben ze wel genoeg raksi in Nepal ?
Omdat niemand weet wat er nu precies staat te gebeuren is er ook een algeheel reisverbod afgekondigd. Gedurende 9, 10 en 11 april rijden er geen bussen, taxi’s en er vliegen geen vliegtuigen in het binnenland. Hanneke baalt als een stekker. Omdat deze regel is afgekondigd heeft Shoestring, de reisorganisatie waar zij haar trekking heeft geboekt, de reis naar Pokhara verzet naar 8 april en daardoor mist zij dus precies de Chariotpulling. Jammer voor haar maar beter zo dan dat ze niet meer naar Pokhara kan omdat er onlusten uitbreken.
Hetzelfde gebeurt met Mayke. Mayke is een pittige tante die zo’n 30 jaar aan het reizen is. Met tussenpozen wel te verstaan. Ik heb haar anderhalf jaar geleden leren kennen en inmiddels is ze al weer 2 keer in Nepal geweest.
Mayke organiseerd reizen naar Nepal en/of Tibet voor geïnteresseerde. De laatste keer dat ze hier was heb ik haar uitgebreid over het Bisket Jatra verteld en dat leek haar wel wat. Ze heeft een reis geörganiseerd en komt nu met een groep van 11 man naar Bhaktapur. Geplande aankomst 8 april en dan 11 april lekker naar Pokhara om van daaruit de Jomsom trek te gaan doen. Door alle onrust, reisverboden enz is ze nu gedwongen om op 8 april naar Pokhara te gaan en mist dus het Bisket Jatra. Heel appart, want de reis was juist bedoeld om er een stuk van mee te maken. Maar ze zal er wel het beste van maken. Ze komt straks aan en ik heb vanavond in iedergeval 11 Nederlanders extra in het Heart.
Houd het nieuws maar in de gaten, het kan best nog heel spannend worden.


Er wordt dus niet geraspt maar gehakt.


Ook de vlakke stukken worden op deze manier bewerkt.


Het wordt echt super glad.


Af en toe even passen natuurlijk.


Voorbeeldje ligt er boven dus gewoon ff namaken.


Wat sfeer beeldjes.


Een wagonnetje ruwe klei wordt naar de steenfabriek geduwd.


Terassen.

Ik ben ook bezig om, samen met broer Toon, enkele mythen en legendes op papier te zetten. Hieronder volgd het verhaal van de Lingo. De paal die tijdens het nieuwjaarsfeest overeind wordt getrokken. Dit is een gebruik om de slangen Nag en Nagin te tonen. Om duidelijk te maken waar het over gaat, hier het verhaaltje over de Lingo. ( met dank aan Toon)


De Lingo.


Het loopt tegen het einde van het jaar als de koning besluit dat het voor zijn dochter tijd is om te trouwen.
Er zijn een aantal prinselijke gegadigden uitgenodigd die allemaal een, op het eerste zicht prettige, test moeten ondergaan. Ze moeten de nacht doorbrengen met de prinses.

Wat de prinsen helaas niet weten is dat ’s nachts, uit de neusgaten van de prinses, het slangenkoppel Nag & Nagin komen. Het zijn dodelijke slangen wier taak het is om de prinses te beschermen.

Van de aanwezige prinsen kiest de prinses de eerste kandidaat en beiden bereiden ze zich voor op de nacht. De volgende morgen wordt de prins dood in bed naast de prinses aangetroffen.
De tweede prins wordt aangewezen en die ondergaat hetzelfde lot.

Dit herhaalt zich totdat de laatste prins aan de beurt is. Deze prins blijkt echter de slimste van het hele stel en geleerd uit de ervaringen van zijn voorgangers, besluit hij om stiekem een dolk mee te nemen en de hele nacht wakker te blijven.

De volgende morgen is de prins nog in leven en rent met de gedode slangen Nag & Nagin naar een plein. Hij roept de aanwezige mensen op om een hele lange boom om te kappen en die naar het plein te brengen.
Zo gezegd, zo gedaan. Na een tijdje komen de mannen terug met een boomstam van wel 15 meter hoog. De twijgen worden weggekapt en aan de top wordt het slangenkoppel Nag & Nagin gebonden. Dan wordt met vereende krachten de boomstam rechtop gezet zodat de koning en het volk kunnen zien dat Nag & Nagin dood zijn. De prins roept het volk op om dit ieder jaar te herhalen en doopt de boomstam tot Lingo.

Tot op de dag van vandaag wordt op de 4de dag van het Bisket Jatra (*) de Lingo opgericht. Door aan het uiteinde van de paal lange touwen te bevestigen wordt de Lingo met mankracht overeind getrokken.

Vanaf de top van de Lingo wapperen lange gekleurde linten, die de slangen Nag & Nagin symboliseren..


Bisket Jatra.
In het Newari; bi = slang, sket = doden, jatra = feest.
Dit festival geld eveneens als het Nepali Nieuwjaar.


Als ik op het Taumandhi Square aankom liggen daar lange "linten " uitgestald. Op dat moment worden er door de priesters rituelen uitgevoerd om in de nieuwe linten de slangen Nag & Nagin te laten "indalen ". De oude slangen zijn versleten en moeten worden vervangen.
Links de nieuwe Nag & Nagin, rechts de oude.


Je ziet duidelijk het kleur verschil.


Nienke en Wienke geven de Swarga didi's een lunch als afscheid. N & W gaan de Annapurna trek doen en zijn over een dag of 20 weer terug. Tijdens deze afscheidslunch begint men met de opbouw van de Chariot. De wielen worden klaargezet.


Zwaar werkje, alles met de hand natuurlijk.


De volgende ochtend staat de onderbouw al afgebouwd als ik aankom. De nieuwe assen worden gebruikt. De borgpen schijnt te passen.


Gestaag wordt er gewerkt, wel in het Nepali tempo natuurlijk.


De derde "etage" wordt op de constructie gehesen. Kinderen leren op deze manier al hoe ze gezamelijk, op comando van de leider, "hoisee - heisee", stukje bij beetje de etage naar boven heisen.


Zwaar werk maar iedereen vind het pima.


De grote mannen moeten het nu afmaken.


Met vereende krachten .....


Yep, gelukt.


Nu de daken er nog op en over enkele dagen is de Chariot helemaal klaar.